تحلیلگران و مقامات دولتی کشورهای مصرف‌کننده از واژه حق بیمه آسیایی برای اشاره به قیمت‌های بالاتری که واردکنندگان آسیایی برای نفت فروخته شده توسط صادرکنندگان بزرگ مانند اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت پرداخت کرده‌اند، استفاده می‌کنند.
برای آسیا، تضعیف حق بیمه به منزله یک محرک اقتصادی است و پیامد ناخواسته دیگری از تحریم‌های غرب بر صادرکننده نفت و گاز مسکو را نشان می‌دهد که همچنین منجر به افزایش مبالغی که اروپایی‌ها برای گاز طبیعی پرداخت کرده‌اند، شد.
اوله هانسن، رئیس استراتژی کالا در بانک ساکسو، گفت: «به جرات می‌توان گفت که برخی از مصرف کنندگان عمده در آسیا، به ویژه هند و چین، برندگان اصلی تحریم‌ها هستند.
بر اساس داده‌های کپلر، تحریم‌های غرب باعث شده است روسیه در سال منتهی به ژانویه بیش از دو برابر بیشتر نفت خام به آسیا بفروشد. ایران، تحت تحریم های ایالات متحده، بر اساس برخی برآوردها صادرات خود را به بالاترین میزان در سه سال اخیر رسانده است و چین بزرگترین خریدار آن است.
بر اساس داده‌های Refinitiv Eikon، ترکیب اصلی صادراتی روسیه Urals، که قبل از حمله به اوکراین در اروپا با قیمت چند دلار در هر بشکه کمتر از ارزش برنت معیار تاریخ عرضه می‌شد، در آسیا با تخفیف منفی ۲۴ دلار فروخته می‌شود. برخی منابع صنعتی که خواستند نامشان فاش نشود، می‌گویند که این تخفیف بین ۱۰ تا ۱۵ دلار در هر بشکه کاهش یافته است.
با تخفیف حدود ۱۵ دلار در هر بشکه، پالایشگاهی در هند که ۲۰۰۰۰۰ بشکه در روز فرآوری می‌کند، در مقایسه با رقیب اروپایی خود، روزانه ۳ میلیون دلار در خرید نفت خام خود صرفه‌جویی می‌کند. به طور سالانه این پس‌انداز بیش از ۱ میلیارد دلار خواهد بود. هاردیپ سینگ پوری، وزیر نفت هند، در اوایل فوریه گفت که این کشور به خرید از روسیه ادامه می‌دهد اگر قیمت‌ها “به خوب بودن خود ادامه دهند”.
قیمت گیرندگان و سازندگان
حق بیمه آسیایی به زمانی برمی‌گردد که کشورهای تولیدکننده در دهه ۱۹۸۰ شروع به انتشار قیمت‌های نشانگر برای نفت خام خود کردند و این قیمت‌ها برای خریداران آسیایی که بیشتر به واردات وابسته بودند، می‌توانست بالاتر باشد و آنها را قیمت‌پذیر کند.
خریداران آسیایی قبلاً تلاش‌هایی برای کاهش حق بیمه انجام داده‌اند و در ظرفیت پالایش برای افزایش تقاضا و بهبود قدرت مذاکره خود سرمایه‌گذاری کرده‌اند. عربستان سعودی و سایر صادرکنندگان پیشرو تغییرات فعلی را در قیمت‌های فروش رسمی پایین‌تر (OSP) که به عنوان تفاوت‌هایی با معیارهای منطقه‌ای بیان می‌شود، منعکس کرده‌اند.
در سه ماه منتهی به فوریه، عربستان سعودی قیمت‌های پرچمدار عرب لایت خود را برای خریداران آسیایی کاهش داد – اگرچه قیمت نفت خام بارگیری شده در آوریل و مارس را افزایش داده است.
با این حال، از ماه نوامبر، عربستان سعودی دیفرانسیل فروش نور عرب در آسیا را ۳.۳۵ دلار در هر بشکه کاهش داده است. دیفرانسیل فروش به اروپا راس تانورا در مدت مشابه ۱۰ سنت در هر بشکه افزایش یافته است.
سایر صادرکنندگان بزرگ اوپک، عراق و کویت نیز از ماه نوامبر، OSP خود را به آسیا کاهش داده اند. عراق، تنها یکی از این دو کشور است که قیمت‌ها را برای اروپا نیز صادر می‌کند، دیفرانسیل بصره متوسط و سنگین را برای آسیا کاهش داده و به اروپا افزایش داده است.
هانسن از بانک ساکسو گفت: ایران و روسیه به طور فزاینده‌ای بر سر قیمت رقابت می کنند و سایر تولیدکنندگان خاورمیانه باید قیمت‌های خود را بر این اساس تعدیل کنند که نتیجه آن قیمت فروش نسبتاً بالاتر به اروپا است.
اروپا منبع عرضه را از دست داد
هند از جمله کشورهایی بود که از حق بیمه آسیایی که به صادرکنندگان بزرگ پرداخت کردند، شکایت کرد.
خورخه مونتپکه، که در طول دهه‌ها کار در S&P Global Platts، معیار قیمت‌گذاری برنت را توسعه داده است، می‌گوید: «آسیایی‌ها نسبت به سایر نقاط جهان گزینه‌های کمتری داشتند زیرا قیمت‌گذاری آنها برای جذب صادرات طولانی‌مدت نیاز داشت. بنابراین طبق تعریف، آسیایی‌ها باید هزینه می‌کردند، در حالی که اروپا و آمریکا منابع بومی داشتند.»
او گفت: اکنون، اورپا با از دست دادن نفت خام روسیه به عنوان منبع تامین، این قاره نیاز به استخراج نفت از مناطق دورتر دارد و “در تئوری، قیمت گذاری خاورمیانه برای اروپایی‌ها بدتر می‌شود.”
قیمت واقعی نفت خام سبک عرب، بر اساس تقریبی بر اساس داده‌های رفینیتیو، در اروپا به برابری نزدیک‌تر شده و گاهی از قیمت آسیا در سال ۲۰۲۳ نیز فراتر رفته است.
بازار آزاد وجود ندارد
نیل اتکینسون، یک تحلیلگر مستقل و یک مقام ارشد سابق آژانس بین المللی انرژی، گفت که کاهش محموله های غربی روسیه و تخفیف های فروش آن در هند، حق بیمه آسیایی را بیهوده می‌کند.
او گفت: «این نوع الگوهای معمولی حق بیمه یا تخفیف آسیایی واقعاً کاربرد ندارد. شرایط بسیار خارق‌العاده است.
در نمونه دیگری از بازارهای نفت خام اروپایی قوی‌تر، نفت خام یوهان سوردراپ نروژی در ۱۶ فوریه با قیمتی ممتاز به برنت با تاریخ عرضه شد، در حالی که در اواخر نوامبر ۵.۱۵ دلار تخفیف داشت. مشخص نیست که آیا خریدار پیدا کرده است یا خیر.
Sverdrup، از بزرگترین میدان نفتی تولیدکننده اروپا، اولین بازار خود را در سال ۲۰۲۰ انجام داد. در ابتدا، بیشتر محموله‌ها به آسیا می‌رفت. پس از اعمال تحریم‌ها علیه روسیه در پی حمله این کشور به اوکراین در فوریه سال گذشته، بیشتر محموله‌های Sverdrup در اروپا باقی مانده و جایگزین اورال روسیه برای بسیاری از پالایشگاه‌ها شده است.
اروپا مانند سایر تامین‌کنندگان، قیمت‌های بلندمدت‌تری را پرداخت می‌کند، که آسیا کمتر از آنها خرید می‌کند و پایان جنگ اوکراین می‌تواند جریان نفت خام روسیه را احیا کند.
هانسن از بانک ساکسو گفت: «هنگامی که جنگ تمام شود، من معتقدم برخی از شرایط عادی بازخواهد گشت و در نهایت تحریم‌ها برداشته می‌شوند که به روسیه اجازه می‌دهد با شرایط برابر برای مشتریان رقابت کند.»
